Warning: "continue" targeting switch is equivalent to "break". Did you mean to use "continue 2"? in /wp-includes/pomo/plural-forms.php on line 210
Rak piersi - Celuj w Raka - projekt Fundacji Instytut Praw Pacjenta i Edukacji Zdrowotnej
  • O kampanii
  • Diagnoza
  • Rak
  • Celuj w raka

Rak piersi

  • Rak piersi
  • Rak skóry
  • Rak jajnika
  • Rak płuc
  • Rak żołądka

 

Rak piersi jest to nowotwór złośliwy powstający z komórek gruczołu piersiowego, który rozwija się miejscowo i może dawać przerzuty do węzłów chłonnych i narządów wewnętrznych (np. płuc, wątroby, kości i mózgu).

Ten typ nowotworu jest najczęściej występującym nowotworem złośliwym u kobiet. Szacuje się, że rocznie raka piersi rozpoznaje się u 1,5 miliona kobiet na całym świecie.

W Polsce rocznie stwierdza się ponad 16 tys. nowych przypadków zachorowań na raka piersi,  i jest on najczęściej diagnozowanym nowotworem złośliwym u Polek.

Każda kobieta ma 12% ryzyko, że zachoruje na raka piersi. Oznacza to, że jedna na 8 kobiet w którymś momencie życia zachoruje na ten nowotwór.

Leczenie raka piersi jest skuteczne; niestety, w Polsce jest on diagnozowany bardzo późno, co ma wpływ na wysoką umieralność z powodu tego nowotworu. Nowotwór piersi może pojawić się także u mężczyzn, jednak u nich występuje zdecydowanie rzadziej (ok. 300 zachorowań rocznie).

Rak piersi najczęściej rozpoznawany jest jako twardy guzek, mogą wystąpić takie objawy jak zmiana wielkości, kształtu czy symetrii piersi, zaczerwienienie skóry piersi, wciągnięcie brodawki lub sączenie się z niej krwistej wydzieliny, a także powiększenie pachowych nadobojczykowych węzłów chłonnych.

 

CZYNNIKI RYZYKA

  • wiek – nowotwory złośliwe piersi występują najczęściej po 50. roku życia,
  • wczesne wystąpienie pierwszej miesiączki, późna menopauza,
  • brak ciąż lub ciąża w późnym wieku,
  • otyłość,
  • stosowanie antykoncepcji hormonalnej przed 25. rokiem życia
  • predyspozycje genetyczne.

 

GENY

W najnowszych rekomendacjach National Comprehensive Cancer Network, amerykańskiej sieci towarzystw onkologicznych, wymienia się 14 genów o szczególnie silnym związku ze zwiększonym ryzykiem raka piersi: ATM, BRCA1, BRCA2, BRIP1, CDH1, CHEK2, NBN, NF1, PALB2, PTEN, RAD51C, RAD51D, STK11, TP53

 

Jeśli kobieta urodzi się z uszkodzonym genem, jej ryzyko zachorowania może wzrosnąć nawet do 87%. Nosicielstwo wadliwego genu nigdy nie oznacza pewności zachorowania, ale jest wystarczająco silną przesłanką, żeby zdecydować się na podjęcie odpowiednich kroków związanych z właściwą profilaktyką nowotworu. Taka profilaktyka oznacza przeprowadzanie innych badań, np. rokrocznego rezonansu magnetycznego piersi od 25 r. ż. Jeśli w Twojej rodzinie występowały zachorowania na raka piersi i jajnika, porozmawiaj z lekarzem o zasadności wykonania badań genetycznych. Wiedzieć oznacza móc wcześniej zareagować.

 

 

Diagnostyka

Jeśli już choruję na nowotwór – jakie badania mogę wykonać?

Nowotwory piersi są związane z występowaniem określonych zaburzeń genetycznych. W raku piersi nie ma jeszcze wielu dostępnych terapii celowanych, ale wybór właściwego leczenia wymaga oznaczenia statusu receptora HER2.

Jak to się robi?

Aby określić typ nowotworu, w trakcie biopsji gruboigłowej lub operacji  pobiera się jego fragment, a następnie pobraną tkankę poddaje się szeregowi analiz, które umożliwiają sklasyfikowanie nowotworu. Podczas tego badania możliwe jest również określenie metodami immunohistochemii i diagnostyki molekularnej statusu receptora HER2, który występuje na powierzchni komórek. Receptor ten odpowiada za ich wzrost, a jego aktywność ma kluczowe znaczenie przy decyzji o wyborze terapii w raku piersi

 

Receptor HER2

HER2 jest to receptor naskórkowego czynnika wzrostu, występujący na powierzchni komórek. Jego zadaniem jest odbieranie i przekazywanie do  informacji, nakazującej komórce dzielić się i rozmnażać. Zazwyczaj na jednej komórce znajduje się kilka receptorów. W przypadku nowotworów piersi zdarza się jednak, że ich ilość jest znacznie zwiększona. Guz zaczyna bardzo gwałtownie rosnąć i szybciej daje przerzuty. Zjawisko to określa się jako nadmierną ekspresję HER2 (nadekspresję) i występuje u około 20% chorych z rakiem piersi. 

 

Leczenie

Badanie sprawdzające nadekspresję receptora HER2 powinno zostać wykonane po operacji wycięcia guza. Służy do niego pobrany fragment zmienionej chorobowo tkanki, który poddaje się wyżej wymienionym badaniom w warunkach laboratoryjnych. Dopiero na podstawie otrzymanych wyników lekarz podejmuje decyzję dotyczącą wyboru leczenia.

Jeśli wśród otrzymanych wyników badań nie ma informacji o nadekspresji receptora HER2 można porozmawiać z lekarzem o zleceniu tego badania. Zostanie ono wykonane z pobranej wcześniej tkanki nowotworowej przechowywanej w szpitalu, nie będzie zatem wiązało się z dodatkową ingerencją w ciało. BADANIE JEST DLA PACJENTA BEZPŁATNE. 

O tym, czy zostały przeprowadzone badania diagnostyczne, sprawdzające status receptora HER2, pacjent dowie się ze swoich wyników badań.

Powinien wśród nich znaleźć jeden z następujących wyników:

  • HER2 0 lub 1+ - oznacza, że na komórce nowotworowej występuje prawidłowa liczba receptorów, czyli wynik jest „ujemny”.
  • HER2 2+ - oznacza konieczność powtórzenia badania (inną metodą diagnostyczną), gdyż wynik nie jest jednoznaczny i na jego podstawie nie można określić czy nadekspresja receptora jest prawidłowa, czy zwiększona.
  • HER2 3+ - oznacza, że liczba receptorów na powierzchni komórki jest zbyt duża, czyli wynik jest „dodatni”.

 

Jeśli Twój nowotwór dał już przerzuty należy powtórzyć badanie, bez względu na to, czy pierwszy wynik był „dodatni” czy „ujemny”. Zdarza się bowiem, że HER2 ujemny raka piersi po jakimś czasie zmienia się w dodatni. Taka wiedza jest również wskazówką dla lekarza, jak dalej prowadzić terapię.

 

 

 

Co możesz zrobić?

 

O tym, czy w Twoim przypadku jest możliwość wykorzystania terapii celowanej, musisz porozmawiać ze swoim lekarzem. Poproś go o interpretację wyników, wyjaśnienie niezrozumiałych dla Ciebie kwestii, wytłumaczenie na czym polega i jak wygląda terapia.

Nie bój się zadawać wielu pytań. Pamiętaj, chodzi o Twoje zdrowie!

 

 

Rozmowa z lekarzem

 

 

Jak przygotować się do rozmowy z lekarzem?

Diagnoza, jaką jest nowotwór, jest dla nas szokiem. Stres z nią związany sprawia, że często nie jesteśmy w stanie skupić się nad przekazywanymi nam przez lekarza, informacjami. Racjonalne myślenie zastępują emocje: strach, panika. W efekcie wychodząc z gabinetu wiemy tylko tyle, że mamy nowotwór. Jaki rodzaj leczenia będzie zastosowany, jak zostanie ono zaplanowane, czego możemy się po nim spodziewać?

Odpowiedzi na te i wiele innych pytań, nawet jeśli padły z ust lekarza, prawdopodobnie nie zostały nam w pamięci. W takiej sytuacji, po ochłonięciu, zaczynamy szukać informacji „na własną rękę”. Tymczasem, nie zawsze są one adekwatne do specyfiki naszej choroby, przez co mogą wprowadzić nas w błąd.


Aby uniknąć takiej sytuacji, należy odpowiednio przygotować się do każdej wizyty w gabinecie lekarskim. Jak możemy to zrobić?

  • Spisz sobie wcześniej pytania, które chciałbyś zadać lekarzowi.
  • Weź ze sobą notatnik, długopis i zapisuj najważniejsze informacje.
  • Jeśli wizyty w gabinecie lekarskim wiąże się dla Ciebie z paraliżującym stresem, bądź dopiero czekasz na poznanie diagnozy i nie jesteś pewny swojej reakcji, weź ze sobą na wizytę bliską osobę (kogoś z rodziny, przyjaciela). Będzie on w stanie w naszym imieniu przeprowadzić rzeczową rozmowę ze specjalistą.


O co warto zapytać?

  • Pierwszym krokiem do aktywnego uczestnictwa w leczeniu jest otwarta rozmowa z lekarzem. Nie wstydź się pytać go o wszystko co Ciebie interesuje i niepokoi. Jeśli czegoś nie zrozumielisz, poproś, aby wytłumaczył to jeszcze raz. Pamiętaj, chodzi o Twoje zdrowie!
  • Postaraj się poznać specyfikę choroby. Poczytaj o niej. Będąc przygotowanymi do rozmowy, wyjdziesz z gabinetu z możliwie największą wiedzą na temat nowotworu i świadomością tego, jak najlepiej możesz uczestniczyć w procesie leczenia. 


O co zapytać lekarza? Oto przykładowe pytania:

  • Czym charakteryzuje się mój nowotwór i w jakim jest stadium zaawansowania?
  • Jakie badania zostały mi już wykonane, a jakie mnie jeszcze czekają?
  • Czy zostały mi zrobione badania molekularne, które pokażą jaki jest rodzaj mojego nowotworu? Jeśli nie, kiedy i w jaki sposób zostaną zrobione?
  • Czy badania molekularne są bolesne? W jaki sposób się je wykonuje? Jak długo będę czekał na wyniki?
  • Czy przy moim typie nowotworu możliwa jest terapia celowana, tzn. taka, która zwalcza jedynie komórki zmienione nowotworowo, oszczędzając przy tym zdrowe?
  • Jeśli tak, to proszę mi powiedzieć, jak wygląda leczenie z zastosowaniem terapii celowanej?
  • Jakie są korzyści z zastosowania terapii celowanej?
  • Czy po terapii celowanej przy mojej chorobie możliwe jest jej wznowienie?
  • Jak powinienem zmienić swój styl życia, żeby najmocniej wspomóc przygotowaną dla mnie terapię celowaną?
  • Z jakimi zmianami fizycznymi lub psychicznymi muszę się liczyć w trakcie trwania leczenia?
  • Na jakie zmiany w naszym życiu powinienem przygotować moją rodzinę, najbliższych?

Copyright © 2025

  • O projekcie
  • Partnerzy
  • Regulamin
  • Kontakt